Bạn có bị rơi vào trường hợp học rất nhiều từ nhưng chỉ nhớ được đôi từ không? Mình thấy có nhiều bạn có niềm yêu thích đặc biệt với từ vựng, nên biết rất nhiều từ, vừa dùng từ rất linh hoạt. Trong khi người khác phải vắt óc suy nghĩ mà không tìm ra từ vựng cho bài viết, thì các bạn ấy, câu này sang câu kia là một từ khác nhau. Thấy thật là ngưỡng mộ, nhỉ?
Tất nhiên, ngoài sự yêu thích đặc biệt với từ vựng. Vẫn có những cách thức giúp chúng ta học từ hiệu quả hơn. Có thể là do bạn chưa thử theo những cách mà mình chỉ ở trong bài viết này.
Trước tiên, mình xin trình bày với các bạn một số lưu ý khi học từ:
-Bạn phải nhớ từ đó là giống đực hay giống cái. Trong trường hợp, từ điển có ghi chú cho từ ở số nhiều, các bạn cũng nên ghi nhớ. Đó là các trường hợp số nhiều hơi đặc biệt, không theo nguyên tắc thêm s vào cuối.
-Đọc hết các nghĩa, các ngữ cảnh sử dụng để hiểu hơn và biết cách dùng từ cho chính xác.
-Ngoài từ điển thông thường, các bạn có thể tra cứu thêm các loại từ điển: từ đồng nghĩa (synonyme) hoặc từ trái nghĩa (antonyme). Nếu không có điều kiện mua từ điển giấy thì bạn có thể tra qua website.
-Nên học từ bằng từ điển giấy. Việc tra từ mất công hơn nhưng sẽ giúp bạn ghi nhớ lâu hơn. Và còn giúp bạn luyện thêm một chút khả năng đọc nhanh, có ích cho việc thi cử sau này.
Bây giờ, đến phần quan trọng nhất, những cách thức cụ thể để học từ vựng hiệu quả:
1, Chọn từ dễ, ngắn học trước, thà học còn hơn không. Từ nào nhớ được thì chúng ta ghim luôn vào đầu. Các từ dài, khoai, khó nhớ thì hãy xếp riêng ra một list, chăm chỉ tập viết, tập đọc và tự khảo bài mình lần này lần khác để không bị quên.
2, Học từ theo tranh minh họa. Đây là cách học của các em nhỏ mẫu giáo, cấp Một ở Pháp. Ví dụ như khi học về động vật, các em sẽ có một bức tranh ghi đầy đủ từ vựng trên đó. Sự liên kết giữa hình ảnh và từ vựng giúp các em dễ hình dung và nhanh thuộc từ hơn.
Chúng ta cũng có thể áp dụng cách tương tự. Thường thì, khi học ngoại ngữ, chúng ta sẽ theo quán tính là dùng đến ngôn ngữ trung gian. Người Việt thì sẽ chuyển ngữ sang tiếng Việt cho hiểu, hiểu rồi mới nhớ. Nếu các bạn chịu khó tự làm khó bản thân, xoay sở vốn liếng để hiểu nghĩa tiếng Pháp thì về lâu về dài, cái lợi mang lại cho các bạn là sẽ dùng từ và diễn đạt rất chính xác.
Không bị rơi vào trường hợp dịch từ tiếng Việt sang, mà nhiều khi, cách tư duy Việt Nam thì nghe hợp tai, còn… sang tiếng Pháp… người Pháp họ lại không nói như thế. Việc học từ bằng hình ảnh, thứ nhất, tránh cho bạn sự chuyển đổi quá nhiều qua ngôn ngữ trung gian. Mặt khác, giúp việc học từ trở nên thoải mái hơn rất nhiều, hiệu quả cũng cao nữa.
Bạn có thể tìm các bức tranh vẽ nhiều đồ vật, hoặc tìm ảnh trên báo, tạp chí, sau đó tự tìm từ – ngữ điền vào đó. Có thể tự chụp ảnh/ tải ảnh trên mạng (ảnh đồ ăn, ảnh nhà cửa, ảnh công viên, cửa hàng…), sau đó dùng phần mềm/ app chèn chữ tên các đồ vật vào ảnh, để học dần. Hoặc dán giấy note ghi từ vựng lên các đồ vật trong nhà để học. Nhẩm từ khi đi vào siêu thị chẳng hạn.
3, Học theo trường từ vựng. Học theo dạng brainstorming, cho một chủ đề và bạn tìm hết tất cả các từ vựng trong cùng chủ đề đó, liệt kê ra và học dần. Với trường từ vựng, bạn có thể gom đầy đủ: danh từ, động từ, tính từ – nhớ là phải tự xác định loại từ, giống số để sau này còn dùng. Các bạn có thể tham khảo cuốn HỌC ĐI THÔI – Đọc hiểu, với khoảng 20 bảng từ vựng đã được hệ thống theo nhóm và theo chủ đề, giúp các bạn học được khoảng 300 từ vựng căn bản đầu tiên một cách hiệu quả:
Mình cho các bạn một ví dụ, ở ví dụ này, các bạn có thể vẽ sơ đồ cây/ mindmap chia nhỏ trường từ vựng thành các nhóm từ cho rõ ràng hơn.
Trường từ vựng: TRƯỜNG HỌC – giáo viên, trường Mẫu giáo, Tiểu học, Trung học, THPT, Đại học, học sinh, sinh viên, đồng phục, Hiệu trưởng, Thầy cô giáo, Giáo sư, Môn học, Bài vở, Nghiên cứu, Luận văn, Bài tập, Thi cử, Đậu/Rớt, Chăm chỉ, Sĩ số, Ngoan ngoãn, Kí túc xá…
4, Học theo nhóm danh từ – động từ – tính từ chung gốc, chung nghĩa. Bạn biết là trong tiếng Pháp có các tiếp đầu ngữ, tiếp vĩ ngữ được thêm vào một từ cơ sở, từ đó biến hóa ra các từ trái nghĩa, đồng nghĩa, hoặc danh từ, tính từ, động từ.
Ví dụ như:
lisible (đọc được) – illisible (không đọc được).
parfait (hoàn hảo/đã làm xong, hoàn thành) – imparfait (không hoàn hảo/ chưa làm xong) – parfaitement (một cách hoàn hảo) – fait (quá khứ phân từ của động từ Faire) – faire (làm) –satisfaire (thỏa mãn) – malfaitant (dịch thô là làm việc xấu – nghĩa rộng là người xấu).
5, Học đi kèm với thực hành. Ví dụ, sau khi học được loạt từ vựng về gia đình thì bạn viết một đoạn văn giới thiệu gia đình mình. Sau khi viết xong hoàn chỉnh thì đọc đi đọc lại cho nhớ. Hoặc tìm những đoạn văn mẫu tương tự trên mạng, trong sách báo để đọc. Khi đưa từ vựng vào ngữ cảnh thực tế, bạn sẽ hiểu cách vận dụng, học đi đôi với hành, bảo đảm bạn sẽ nhớ nhiều từ hơn.
6, Học từ trong một đoạn văn. Không đơn thuần là liệt kê từ mới ra, tra nghĩa và học. Việc học như thế không hiệu quả. Bạn cần tra nghĩa của từ, sau đó tự mình dịch lại đoạn văn.
7, Nên học theo chu trình 1giờ, 4 giờ, 8 giờ, 24 giờ, 48 giờ. Tức là sau bao nhiêu thời gian đó thì phải tự kiểm tra lại cho nhớ. Nếu không luyện cho kiến thức đi vào bộ nhớ lâu dài, thì chỉ cần một cơn gió thoảng là từ vựng của bạn sẽ lại bay biến hết.
8, Chơi trò chơi ô chữ. Chơi các game học từ trên điện thoại, máy tính. Theo mình thì không nên dùng nhiều, mức độ khó của trò chơi không làm bạn giỏi từ lên, chỉ giỏi việc chơi thôi. Đây chỉ là một phương pháp phụ, để giải trí. Để học được nhiều hơn thì vẫn cần đọc nhiều, nghe nhiều, viết nhiều.
9, Làm sổ từng vựng thật khoa học. Nếu chịu khó chắt lọc và sắp xếp từ thành các mục khác nhau. Ví dụ nhóm từ về luật pháp – văn học – y khoa – ẩm thực – sức khỏe… Khi tra cứu lại, bạn có sẵn một hệ thống rõ ràng, việc học sẽ thuận lợi hơn rất nhiều.
10, Luyện viết thật nhiều, tập viết dựa theo các mẫu câu có sẵn mà bạn đã học được.
Ví dụ, sau khi học được cấu trúc Il y a thì bạn thử lắp ghép từ thành nhiều câu khác nhau: il y a des animaux, il y a une maison, il y a une chose sau đó là một mệnh đề nối bằng đại từ quan hệ il y a une chose que… sau que sẽ là một mệnh đề (cụm chủ vị / + bổ ngữ): il y a une chose que je n’ose pas te dire/ que je veux te dire/ que je désire parler avec toi.
Đó là cách bạn phát triển vốn từ và phát triển câu, đi từ cái mình biết và nắm chắc tới cái mở rộng. Tái sử dụng nhiều lần để tạo thành thói quen/ phản xạ ngôn ngữ.
Tuy hơi vất vả, nhưng có công trồng cây – sẽ có ngày hái quả ngọt. Nếu duy trì được cách học này sau một tuần, một tháng, vốn từ vựng của các bạn sẽ tăng lên trông thấy.
HỌC ĐI THÔI là bộ tài liệu song ngữ Pháp – Việt giúp các bạn học tiếng Pháp dễ dàng với phần hướng dẫn chi tiết (phương pháp, cách thực hành, giải nghĩa). Các bạn có thể xem trướcvà đặt mua bản mềm PDF qua zalo 0947.2299.21 hoặc instagram @vitirouge
